Tarih: 07.12.2022 10:18
9 sınıfta işlenen biyoloji konularından biri olan “canlıların ortak özellikleri” konusundan, TYT sınavında 1 soru çıkabilmektedir. AYT sınavında ise bu konudan soru çıkmamaktadır. Canlıların ortak özellikleri konusunda çıkan TYT soruları, genellikle her seviyede öğrencinin yapabileceği sorulardır.
Canlıların ortak özellikleri konusu 9. sınıfta işlenen bir konu olduğu için bu konuya TYT sınavında yer verilmektedir. Öncelikle konu anlatımı çalışıp sonrasında konu ile ilgili testler çözmeniz, konunun pekişmesini sağlar. Konu anlatımı çalışırken temel bilgileri not almanız, sonraki hatırlama çalışmalarınızda işlerinizi büyük ölçüde kolaylaştırır.
Canlıların ortak özellikleri gibi diğer TYT ve AYT biyoloji konuları hakkında ücretsiz bir şekilde PDF paylaşıyoruz. Sizler de paylaşmış olduğumuz PDF’leri indirebilir ve dilediğiniz zaman bunlara çalışabilirsiniz.
Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir?
Tüm canlılarda ortak olan özellikler, canlıları cansız varlıklardan ayırır. Ortak olan bu özelliklerin detaylarında farklılıklar olsa da her canlı türünün sahip olduğu bu özellikler, genellikle on başlıkta incelenir.
- Hücresel Yapı: Her canlı, hücre adı verilen en temel yapı birimlerinden oluşur. Bu nedenle, hücresel yapı her canlı için var olan ortak özelliklerin en önemlisidir. Yeryüzündeki tüm canlılar ya ökaryot ya da prokaryot hücrelerden oluşur.
- Metabolizma: Her canlıda, metabolizmayı oluşturan yapım ve yıkım tepkimeleri kesintisiz devam eder. Metabolizmanın durması, canlının ölümü demektir.
- Adaptasyon: Canlıların doğal yaşama alanlarıyla uyumlu, kalıtsal ve yararlı olan özelliklerine denir. Her adaptasyon, doğal seçilimin ürünüdür.
- Beslenme: Her canlı beslenmek zorundadır. Bu sayede, enerji elde eder ve büyüme ve onarım işlemlerini gerçekleştirirler. Gelişmek ve yaşamın sürdürülmesi için enerji olmazsa olmaz bir gereksinimdir. Enerji de beslenme ile sağlanır. Beslenme şekillerine göre canlılar farklılık gösterir. İhtiyaç duyduğu besinleri kendisi üreten canlılar, ototrof beslenme şekline sahiptir. Besinleri dışarıdan sağlayarak yaşamını devam ettiren canlılar ise heterotrof beslenme şekline sahiptirler.
- ATP Üretme: Hücre solunumu veya fermantasyon yoluyla her canlı, biyoenerji molekülü olan ATP’yi üretir. Bu aktivite ile birlikte, almış oldukları besinin enerjiye dönüşümü sağlanır. Solunum, canlıdan canlıya farklılık gösterirken iki temel solunum şekli bulunmaktadır. Bunlar, oksijenli ve oksijensiz solunumdur.
- Büyüme ve Gelişme: Büyüme ve gelişme süreci her canlının ortak özelliği olup çok hücreli canlılarda hücre bölünmesi ve kütlenin artışı ile gerçekleşir. Bir hücreli canlılarda ise büyüme ve gelişme süreci, hücre hacminin artması ile gerçekleşir.
- Boşaltım: Her canlı belirli metabolik aktiviteler gerçekleştirir. Bu aktivitelerin sonucunda da atık maddeler meydana gelir. Atık maddelerin canlı vücudunun dışarısına atılması gerekir ve canlılar, bunun için boşaltım yaparlar. Boşaltım süreci canlıdan canlıya farklılık gösterebilir. Boşaltım sistemine sahip olan canlılar vardır. Ayrıca yaprak dökümü, terleme ve hücre yüzeyinden boşaltım yapan canlılar da bulunur.
- Hareket: Her canlı hareket eylemini gerçekleştirir. Bazı canlılar aktif bir şekilde hareket ederken bitkiler gibi bazı canlılar ise pasif hareket gösterir.
- Üreme: Her canlı, türünün devamı için üreme eylemini gerçekleştirir. Canlılarda üreme eylemi farklı çeşitlerde olabilir. Temelde eşeyli ve eşeysiz olarak ikiye ayrılır.
- Uyarılma ve Tepki: Her canlı, dış veya iç çevreden gelen uyarılara karşı uygun tepki verir.
“Aydın Biyoloji Soru Bankaları”nda, herhangi bir konuyla ilgili tüm soru çeşitlerini bulabilirsiniz.